Mostrando entradas con la etiqueta notas de historia. Mostrar todas las entradas
Mostrando entradas con la etiqueta notas de historia. Mostrar todas las entradas

miércoles, 22 de noviembre de 2023

Notas de historia. A Casa dos Castro e a Galiza do século XIV.


Representação do século XIX de Inês de Castro, no teto da Sala dos Reis, Quinta da Regaleira, Sintra, Portugal

undefined 

 Fernando Ruiz de Castro nun cadro do século XVII no Pazo dos condes de Ficalho, en Serpa, Portugal. Foi o último Castro que morreu no exilio em Bayona, Francia, despois de pertecer o bando perdedor na guerra entre Pedro I e Enrique II Trástamara.

     Já se falou  diste tema no blog:    aquí.  E Aquí. 

Alguns nomes da época que andavam por alí, neste século XIV. 

 Fernando Rui de Castro,Pedro Fdez de Castro, Alfonso IV de Portugal, Pedro I de Portugal,  Joãao de Avis, Fernando I,  Inês de Castro, Joana de Castro, Pedro I de Castela, Enrique II Trástamara, Duque de Lancaster, Alcobaças, , Conde de Andeiro, Conde Arraiolos, Casa de Trava, Casa de Trastámara, Avignón, Cisma de Occidente, Braga, Santiago, Conde de Lemos, Sarría, Ribeira e Cabreira, Guerra dos cem anos, Duguesclin, Comendeiro de Santiago, Adiantado maior de Galicia, Pardo de Cela, Os Andrade, Santa Irmandade de Galicia, Irmandinhos, Pardo de Cela, Pedro IV o ceremonioso de Aragón, casa de Bercelona, Joán I de Aragón o cazador, Martimho Ide Aragón  o humano, Alfonso IV de Castela, Alfonso XI de Castela. 

      Fazendo fição,  podíamos dizer,  que um  jornal do Reino de Portugal,  dava  no seu  manchete  esta  notícia no ano 1355 no día sete de janeiro:  

       Ontem na   Corte em Coimbra foi  assassinada  dona INÊS DE CASTRO, dama da corte, namorada do herdeiro  a coroa  portuguesa,  o infante  Dom  Pedro. O casal teve  dous filhos,  bastardos,  pois por oposição do  seu pai  o rei  Dom Afonso IV e certa parte da nobreza cortesa não permitirom o casamento oficial ou legítimo, que Dom Pedro  desejava fazer com Inês. 

      A dama receveu  varias coiteladas  por parte de duas persoas da nobreza cando esta  nos seus aposentos privados, no lugar da Quinta das Lágrimas . O príncipe moi apenado acusou ò seu pai do assassinato e prometeu que cando for rei faria jurar a toda nobreza lealdade a Inês e considerâ-la rainha de Portugal. Dona Inês vai ser enterrada  no mosteiro de  Alcobaça no lugar do panteão dos reis de Portugal. 

      Inês era galega, nascida na Limia, e filha de Dom  Pedro Fernádez de Castro, o da guerra,  senhor da casa dos Castros , a familia mais importante da nobreza galega. Dom  Pedro Fernádez de Castro é o  senhor de Lemos,Sarria, Ribeira e Cabreira e  conde de Trastámara. É mor-domo maior do rei de Castela Alfonso XI, adiantado maior de Galicia, pertigueiro de de Santiago e comendeiro de Lugo. Era neto por parte materna do rei Sancho IV de Castela e tataraneto do último rei de Galiza e León Afonso VIII. D. Pedro coa morte do seu pai no 1304, cando ainda era un neno, foi trasladado a corte de Portugal para educar-se. Educou-se e criou-se co infante Pedro Afonso, conde de Barcelós, e filho ilegítimo do rei D. Dinis. No 1320, con dezaseis anos retornou a Galiza pra ocupar o dominio da casa de Lemos. Morreu faz dez anos desta noticia, em Algeciras em  1343,  em combate comtra  os mouros.

       Até aquí a noticia dos feitos. Esta fição de noticia é , mais ou menos, o que  nos chegou por parte da historiografia oficial portuguesa e espanhola. Embora surge-nos pronto umas perguntas:

       Inês de Castro,  além da sua relação romántica e amorosa, jogava um papel político, ou a sua morte tem mais que ver coa geopolítica da época e a influências que a simples relação do príncipe Fernando?

       A resposta é um sim. Detrás do que significava que a galega Inês de Castro pudesse ser a mulher oficial do rei de Portugal da-nos pé pra investigar e,  deixando a um lado a historigrafia espanhola e portuguesa, que  elementos de poder político e partidos políticos da nobreza estavam envoltos em todo este sarilho que chega a que um rei mande assassinar a mãe de dous dos seus netos e namorada do seu filho. Tal vez, sem dúvida, no rei D. Alfonso IV pesou mais a política estratégica de evitar un casamento cuma nobre galega que o facto de ser ela quem era na sua familia. Na idade Media os matrimonios jogam um papel fundamental nas confluências políticas. A política exterior e os equilibrios de poder faziam-se  por medio de matrimonios. 

             Como é que uma familia nobre galega, que na historiografía espanhola nem conta pra nada, salvo menção colateral obrigada, e sendo a familia nobre mais forte da Galiza, cual é a relevância de Galiza para a corte portuguesa que consigue que uma filha de D. Pedro Fernández de Castro vaia casar co herdeiro português?. 

        É evidente que a resposta só pode ser uma. O poder quase real dos Castro como nobreza que dominava Galiza. 

        Ainda mais, como é que esta casa da  nobreza galega, além de ter uma filha pra ser rainha de Portugal, tem outra mais Joana de Castro irmá de Isabel, que casa co rei de Castela D. Pedro I, que pasou a historia dos perdedores com o nome do  Cruel. Certo que Joana só foi casada com Pedro uma noite da que quedou prenhada e tuvo um filho.?  

     Pois uma prova mais da importância e o poder da Casa galega dos Castro. Situando-nos na Idade media, ainda que só fosse uma noite pra que houver casamento co rei tinha que haver influência política da casa de Lemos. Sem dúvida foi um selo de lealdade que Pedro I buscou na casa nobre mais forte da Galiza. 

      Então estamos ante a casa de nobreza rectora do Reino de Galiza. Fora teima de Fernando II,(1157-1188  reinado) rei galego enterrado em Compostela, buscar ou potenciar una casa nobre que sustituira a dos Froila na liderança da nobreza galega.

      Os Froila, conde de Traba e Trastámara acabarom extinguindo-se em outras familas da nobreza. Antes disso a sua  relevância histórica é fundamental. Só recordar que um Traba vai educar o  neno , futuro Afonso VII, que sera coroado rei de Leão por Gélmirez na catedral de Santiago. Este Traba casaria com Dona Teresa de Portugal, mai de Afonso Henriques primeiro rei de Portugal, depois de estar enviudar do seu marido Henrique  de Borgonha.

      Neste caso, século XIV encontramos em pleno apogeo a Casa de Lemos regida polos Castro. Os seus territorios extendiam-se dende  a fronteira coas terras do Reino de Leão, já  Terra de foris, e comprendíam o  Bierzo até meia Galiza de hoje, chegando as terras dos Andrade que abrangiam Vilalba, Pontedeume e Ferrol.



 

 

 

 

 


 


lunes, 12 de diciembre de 2022

Notas de historia.

 O trem da historia numca para. É precisso e sano saber co maior rigor que se poida que passou e de onde vimos pra termos uma idea sana da propia realidade sem mitos mas também  sem complexos. Imagen

Imagen

       Cambiando de tema uma foto histórica das andainas de Federico García Lorca por Galiza. Despois já sabemos como foi a historia, matarom a Federico em Granada, en su Granada como repetía abraiado por tal barbaridade Antonio Machado. Machado ia morrer mais tarde a pouco de chegar coa sua mãe fuxindo pelos Pirineos no final da guerra.

 

 

       Nos mesmos anos da visita de Federico andavam outras gentes, outros parceiros por otros lugares. Catro anos mais tarde todo foi pro caralho. Uma magoa, uma tristura, um recordo doloroso dessa historia. 

    

 

 

   A nossa ROSALIA e a sua familia. 

     Que anos históricos para reconhecermos como galegos.